Luật bóng đá 5 người mới nhất theo FIFA
Luật bóng đá 5 người là gì? Tại Việt Nam bóng đá là một bộ môn thể thao được yêu thích bậc nhất, thu hút được nhiều người xem và lượng người chơi đông đảo. Bên cạnh các sân chơi chuyên nghiệp thì những giải đấu bóng đá không chuyên và bán chuyên đều được tổ chức một cách thường xuyên, nhằm tạo ra sân chơi giúp mọi người có cơ hội giao lưu rèn luyện và học hỏi lẫn nhau.
Tại các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Cần Thơ, Đà Nẵng… các giải đấu thường được tổ chức ở những sân bóng nhân tạo, với thể thức thi đấu 5 người hoặc 7 người. Đặc biệt là tại Thành phố Hồ Chí Minh, bóng đá theo thể thức 5 người rất được ưa chuộng.
Bằng chứng là hầu hết các sân bóng nhân tạo tại thành phố này đều là sân bóng 5 người và đa số các giải thi đấu bóng đá từ không chuyên đến bán chuyên đều tổ chức theo thể thức của sân 5. Tuy nhiên khi tham gia các giải đấu này, nhất là những giải đấu không chuyên, không phải cầu thủ nào cũng hiểu hết được luật chơi bóng đá 5 người. Vì vậy trong bài viết này, nhà cái online sẽ gởi đến các bạn một cách chi tiết và rõ ràng nhất về luật bóng đá 5 người.
Sơ lược về luật bóng đá 5 người
Bóng đá 5 người rất phát triển ở nhiều quốc gia trên thế giới. Với thể thức này, mỗi đội bóng sẽ có 5 người trên sân, bao gồm cả thủ môn. Luật thi đấu sẽ khác biệt so với các thể thức 7 người hay 11 người. Hiện nay có 2 loại sân dành cho thể thức thi đấu 5 người, đó là sân ngoài trời (trên mặt cỏ nhân tạo) và sân trong nhà (trên mặt sàn) hay còn gọi là sân futsal. Luật thi đấu ở cả 2 loại hình sân này đều khá giống nhau. Sau đây là luật của thể thức thi đấu sân 5 người theo chuẩn của FIFA (liên đoàn bóng đá thế giới) và VFF (liên đoàn bóng đá Việt Nam).
LUẬT 1: Luật bóng đá 5 người SÂN THI ĐẤU
Kích thước
Sân hình chữ nhật với kích thước lần lượt theo chiều dọc là từ 25 – 42m và chiều ngang từ 15 – 25m. Điểm bắt buộc là chiều dọc phải luôn lớn hơn chiều ngang.
Các đường giới hạn
Đường giới hạn sân phải được vẽ rõ ràng dễ thấy với bề rộng 8cm. Chính giữa sân có một đường vẽ cắt ngang, gọi là đường giữa sân. Chính giữa đường vẽ này có một điểm tròn gọi là điểm giao bóng. Lấy điểm giao bóng làm tâm vẽ 1 đường tròn có bán kính 3m gọi là vòng tròn giữa sân. Hai đường giới hạn dọc theo chiều của sân gọi là đường biên dọc. Hai đường rìa ngoài giới hạn theo chiều ngang sân bóng gọi là đường biên ngang.
Khu vực phạt đền
Ở đường biên ngang mỗi sân, lấy chân 2 cột dọc làm tâm để kẻ ¼ đường tròn với bán kính 6m. Sau đó nối điểm cuối của 2 cung ¼ đường tròn được một đoạn thẳng, đoạn này dài 3,16m và cách song song với đường biên ngang 6m. Phạm vi giới hạn bởi những đường kẻ đó, gọi là khu vực phạt đền và đường giới hạn gọi là đường 6m.
Điểm phạt đền thứ nhất là điểm nằm trên đường 6m và ở giữa đoạn thẳng 3,16m.
Điểm phạt đền thứ 2 là điểm nằm trên đường thẳng góc và với biên ngang và cách biên ngang 10m.
Vị trí phạt góc
Tại điểm giao nhau giữa biên dọc và biên ngang, lấy điểm giao nhau đó làm tâm. Sau đó vẽ 1 cung ¼ đường tròn (bán kính 25cm), vị trí bên trong khu vực đó là khu vực đặt bóng phạt góc.
Phạm vi thay người
Mỗi đội bóng có một khu vực để thay đổi cầu thủ của riêng đội mình. Phạm vi của khu vực này nằm trên đường biên dọc và có đội dài 5m. Cách đường kẻ giữa sân 5m. Khi thay đổi người, cầu thủ phải ra vào trong khu vực của đội mình.
Khung thành
Khung thành gồm 2 cột dọc nằm cách nhau 3m, được nối với nhau bằng xà ngang song song với mặt đất, cách mặt đất 2m. Khung thành nằm trên đường biên ngang cuối sân và được đặt chính giữa. Khung thành có lưới ở phía sau và được gắn chắc chắn và xà ngang, cột dọc, và mặt đất.
Luật 2: Bóng Luật bóng đá 5 người
Bóng sử dụng thi đấu có hình tròn, vỏ ngoài được làm bằng da hoặc bằng chất liệu được công nhận.
Áp suất của bóng: 400gr – 600gr/cm2
Bóng phải có chu vi từ 62 – 64cm. Trọng lượng bóng bắt buộc trong khoảng 400g – 440g.
Khi trận đấu diễn ra, chỉ có trọng tài là người duy nhất được thay đổi bóng.
Luật 3: Luật bóng đá 5 người số lượng cầu thủ
Trong trận đấu, mỗi đội có 5 cầu thủ trên sân, bao gồm cả thủ môn.
Các đội đều có quyền thay đổi cầu thủ trong trận bóng bằng cầu thủ dự bị.
Số lượng cầu thủ dự bị cho đội bóng là 7 người.
Không hạn chế số lần thay đổi người trong một trận đấu. Đội bóng có quyền thay người khi bóng đang lăn trên sân hoặc ở ngoài sân. Cầu thủ đã thay ra có thể vào lại để thay cầu thủ khác.
Cầu thủ ra vào sân khi thay người bắt buộc phải trong phạm vi thay người của đội mình.
Trọng tài có toàn quyền quyết định cầu thủ dự bị có được vào sân thi đấu hay không
Việc thay người kết thúc khi cầu thủ vào thay đã vào trong sân và cầu thủ bị thay ra đã rời khỏi sân.
Khi cầu thủ vào thay vị trí của thủ môn, bắt buộc phải thông báo cho 1 trong 2 trọng tài biết. Việc thay người phải diễn ra khi dừng bóng và cầu thủ phải thay trang phục.
Luật 4: Luật bóng đá 5 người Trang phục thi đấu
Trang phục thi đấu của cầu thủ phải đúng quy định như sau
Không được mang bất cứ vật gì có thể gây nguy hiểm cho cầu thủ đối phương
Giày phải bằng vải, da mềm hoặc giày thể thao có đế cao su mềm.
Các cầu thủ trong đội phải có số áo khác nhau. Màu áo của 2 đội không được giống nhau và không trùng với màu áo trọng tài.
Thủ môn được phép mặc quần dài và màu áo của thủ môn phải dễ dàng phân biệt với áo cầu thủ khác và trọng tài
Luật 5: Trọng tài chính trong trận bóng 5 người
Trọng tài chính có toàn quyền xử phạt các lỗi vi phạm trong cả 2 trường hợp bóng đang lăn hoặc bóng dừng hẳn.
Ghi chép lại các thông tin của trận đấu (trước, trong và sau trận).
Trọng tài có thể tạm dừng trận đấu vào bất cứ khi nào, khi có những sự cố trong và ngoài trận đấu
Khi vừa bắt vào sân, trọng tài có thể xử phạt cảnh cáo những hành vi được cho là khiếm nhã của cầu thủ, có thể đuổi khỏi sân cầu thủ có lỗi thô bạo, triệt hạ hoặc các hành vi bạo lực hay lời lẽ thô tục.
Luật 6: Trọng tài thứ 2 trong luật bóng đá sân 5 người
Trong trận đấu, trọng tài thứ 2 có nhiệm vụ hỗ trợ trọng tài chính và đứng ở phía đối diện trọng tài chính.
Giám sát việc thay đổi cầu thủ của 2 đội.
Theo dõi thời gian, bấm giờ giám sát thời lượng cầu thủ bị đuổi khỏi sân 2 phút.
Giám sát thời gian hội ý 1 phút theo quy định.
Luật 7: Thư ký bấm giờ và trọng tài thứ 3
Trong các trận đấu quốc tế sẽ có thêm trọng tài thứ 3 và thư ký bấm giờ hỗ trợ thêm.
Thư ký bấm giờ đảm bảo thời gian thi đấu theo đúng quy định.
Trọng tài thứ 3 hỗ trợ theo dõi số lần hội ý của mỗi đội và giám sát số lỗi tổng hợp và kịp thời báo hiệu cho trọng tài chính.
Luật 8: Thời gian thi đấu
Một trận đấu chính thức sẽ có 2 hiệp đấu, mỗi hiệp sẽ có thời gian thi đấu là 20 phút.
Xen kẽ giữa 2 hiệp đấu là thời gian nghỉ giải lao, thời gian giải lao không quá 15 phút.
Trong mỗi hiệp đấu, mỗi đội được 1 lần hội ý với nhau với thời gian hội ý tối đa 1 phút. Khi hội ý, tất cả các cầu thủ phải ở trong sân và không ai bên ngoài được vào sân.
Luật 9: Bắt mới đầu và bắt đầu lại trận đấu
Bắt đầu trận đấu
Trước khi bắt đầu trận đấu, việc xác định đội giao bóng và chọn phần sân sẽ được thực hiện bằng cách trọng tài tung đồng xu. Đội nhận được quyền ưu tiên sẽ được chon trước.
Bóng được giao ở điểm giữa sân, đội có quyền giao bóng sẽ giao bóng về phía sân đối phương. Đội đối phương phải cách đội giao bóng khoảng cách 3m.
Sau khi ghi bàn thắng, bóng sẽ được giao lại ở vị trí giữa sân và sẽ giống như cách giao bóng lúc đầu trận đấu.
Bắt đầu lại trận đấu
Khi trận đấu bị tạm dừng vì bất cứ lí do nào đó và nếu bóng chưa ra khỏi sân, trận đấu sẽ được bắt đầu lại bằng cách thả trái bóng chạm đất ngay vị trí bóng dừng ban đầu, người thả quả bóng sẽ là 1 trong 2 trọng tài. Nếu bóng dừng trong phạm vi phạt đền, thì vị trí thả quả bóng chạm đất sẽ nằm trên khu vực 6m gần vị trí bóng dừng nhất
Khi bóng chạm đất sẽ được tính là bóng trong cuộc. Trường hợp bóng chạm đất và lăn ra khỏi đường biên khi chưa có cầu thủ nào chạm vào, trọng tài sẽ thực hiện lại việc thả bóng. Bất cứ cầu thủ nào cũng không có quyền chạm bóng trước khi bóng chạm đất.
Luật 10: Bóng trong cuộc và bóng ngoài cuộc
Bóng ngoài cuộc
Bóng hoàn toàn vượt ra phía ngoài đường biên ngang hoặc biên dọc, dù ở trên mặt sân hay trên không gian.
Khi trọng tài cho thổi còi cho dừng trận đấu.
Bóng trong cuộc
Ngoại trừ 2 trường hợp kể trên thì bóng được tính trong cuộc kể cả 2 tình huống sau
Bóng bật ra từ xà ngang, cột dọc vào trong sân
Bóng bật ra từ trọng tài thứ chính hoặc trọng tài thứ 2 khi đứng trong sân.
Luật 11: Bàn thắng hợp lệ
Trọng tài công nhận bàn thắng hợp lệ khi bóng hoàn toàn vượt qua khỏi đường biên ngang, nằm giữa 2 cột dọc và dưới xà ngang khung thành. Trường hợp ngoại lệ:
Cầu thủ dùng cánh tay hoặc tay để tác động trực tiếp cho bóng vào khung thành.
Một số trường hợp đặc biệt do luật bóng đá quy định
Đội chiến thắng là đội ghi được nhiều điểm thắng hơn. Hai đội được xem là hòa nhau khi không ghi được bàn thắng nào hoặc có số bàn thắng bằng nhau.
Luật 12: Lỗi đá bóng và hành vi thiếu đạo đức trong bóng đá
Lỗi trực tiếp và phạt trực tiếp ở nơi phạm lỗi
Đá hoặc tìm cách đá đối phương
Tìm cách ngáng chân hoặc trực tiếp ngáng chân đối phương.
Chèn hoặc nhảy vào đối phương
Cố tình xô đẩy hoặc đánh đối phương.
Lôi người hoặc lôi áo đối phương.
Phun, nhổ nước bọt vào đối phương
Cố tình dùng tay chơi bóng (ôm, đấm hoặc ném bóng)
Xoạc bóng hoặc tìm cách xoạc bóng khi bóng nằm trong hoặc gần tầm kiểm soát của đối phương (không áp dụng đối với thủ môn trong khu phạt đền)
Lỗi gián tiếp
Khi phát bóng lên, bóng được trả về mà chưa qua vạch giữa sân hoặc chưa chạm cầu thủ đối phương, nếu thủ môn chạm bóng sẽ bị phạt gián tiếp
Thủ môn giữ bóng trong chân ở phần sân đội mình quá 4 giây.
Luật 13: Những quả đá phạt
Trong bóng đá 5 người, những quả phạt sẽ được phân ra 2 loại, phat trực tiếp và phạt gián tiếp.
Phạt trực tiếp (cầu thủ đá phạt đưa bóng trực tiếp vào khung thành, bàn thắng sẽ được công nhận).
Phạt gián tiếp (bóng phải qua 2 lần chạm bóng trước khi được đưa vào khung thành thì mới được công nhận)
Quy định thực hiện đá phạt:
Khi quả phạt được thực hiện, cầu thủ bên phạm lỗi phải đứng cách quả bóng ít nhất 5m, nếu quả phạt chưa được thực hiện mà bên phạm lỗi xông vào hoặc đứng không đủ khoảng cách 5m, trọng tài sẽ cho thực hiện lại quả phạt.
Bóng phải đứng yên khi thực hiện, cầu thủ đá phạt không được chạm bóng lần 2 khi chưa có cầu thủ khác hoặc cầu thủ đối phương chạm bóng.
Đối với quả phạt gián tiếp, nếu đội thực hiện quá 4 giây thì trọng tài sẽ cho đội đối phương thực hiện quả phạt đó.
Luật 14: Lỗi tổng hợp
Những quả đá phạt lỗi tổng hợp được đá trực tiếp vào khung thành sẽ được công nhận bàn thắng.
5 lỗi tổng hợp đầu tiên trong 1 hiệp, các cầu thủ phạm lỗi được làm hàng rào trước quả phạt. Đến lỗi thứ 6 trong 1 hiệp thì đội phạm lỗi không được làm hàng rào
Cầu thủ thực hiện, phải trực tiếp đá với mục đích ghi bàn và không được chuyền cho cầu thủ khác.
Nếu trận đấu bước vào hiệp phụ, thì lỗi tổng hợp của hiệp 2 sẽ được tính sang 2 hiệp phụ.
Luật 15: Phạt đền
Khi có cầu thủ phạm lỗi với cầu thủ đối phương trong phạm vi khu phạt đền của đội mình. Trọng tài có quyền thổi phạt đền cho đội bị phạm lỗi
Bóng được đặt ở vị trí phạt đền đầu tiên và ai là người thực hiện phải thông báo cho trọng tài
Thủ môn phải đứng ngay vạch biên ngang cầu môn, chính giữa 2 cột dọc và không được di chuyển lên trên trước khi cầu thủ đá quả phạt đền. Các cầu thủ còn lại đứng ngoài khu phạt đền, phía sau điểm đá phạt 5m.
Khi có phạt đền ở cuối hiệp, phải bù thêm giờ để thực hiện quả phạt đền.
Luật 16: Đá biên
Bóng đi hết đường biên dọc khi chạm chân cầu thủ của đội này, thì cầu thủ của đội không bị chạm chân sẽ được thực hiện đá biên về bất cứ hướng nào. Cầu thủ được quyền giẫm 1 chân lên đường biên dọc hoặc đứng hoàn toàn ngoài sân. Bóng bắt buộc phải nằm yên trên đường biên dọc, sau khi rời chân cầu thủ đá biên bóng được tính là trong cuộc.
Nếu bóng chưa chạm đối phương hoặc cầu thủ khác chưa đá, thì cầu thủ đá biên không được chạm bóng lần 2
Cầu thủ đối phương đứng cách vị trí đá biên tối thiểu 5m
Cầu thủ đá biên đá trực tiếp vào khung thành thì bàn thắng sẽ không được công nhận
Luật 17: Ném phát bóng
Khi bóng trúng đối phương và đi hết biên ngang, thủ môn có quyền dùng tay ném bóng lên trực tiếp qua sân đối phương, các cầu thủ đối phương phải đứng ngoài khu phạt đền.
Thủ môn ném bóng trực tiếp vào cầu môn đối phương sẽ không được công nhận bàn thắng
Thủ môn khi ném bóng khỏi phạm vi phạt đền và nhận lại bóng lần 2 trước khi bóng chạm chân cầu thủ khác thì sẽ bị phạt gián tiếp ngay tại vị trí phạm lỗi.
Thủ môn ném bóng lên và nhận bóng lại từ đồng đội chuyền về sẽ bị phạt gián tiếp tại vạch 6m gần chổ phạm lỗi.
Luật 18: Quả phạt góc
Bóng đi hết đường biên ngang trúng cầu thủ đối phương, đội còn lại được thực hiện phạt góc.
Vị trí đặt phạt góc nằm trong vòng ¼ được vẽ ở góc giữa biên ngang và biên dọc. Cầu thủ bị đá phạt góc đứng cách bóng 5m.
Quả đá phạt góc trực tiếp vào khung thành được công nhận bàn thắng
Cầu thủ đá góc chạm bóng 2 lần thì đội còn lại được hưởng phạt gián tiếp tại chổ.
Thời gian đá phạt góc không được quá 4 giây khi bóng được đặt.
Luật bóng đá 5 người cho khung thành thủ môn
Fifa và Vff đã ban hành luật thi đấu bóng đá với thể thức 5 người rất rõ ràng và bài bản. Trong đó có phần riêng dành cho thủ môn trong bộ môn bóng đá 5 người cũng được bổ sung. Vì sân thi đấu bóng đá 5 người khá nhỏ, thủ môn có thể ghi bàn từ bất cứ lúc nào, chính vì vậy bạn phải tìm hiểu kĩ về luật dành riêng cho thủ môn trong hệ thống bóng đá 5 người.
Luật 1: Trang phục của thủ môn
Trong bóng đá 5 người, thủ môn là một vị trí đặc biệt, vì vậy cũng có quy định riêng trong trang phục dành cho thủ môn. Đặc biệt là được sử dụng một số dụng cụ hỗ trợ thể thao.
Thủ môn có thể mặc quần dài hay áo tay dài.
Trang phục thủ môn có thể nổi bật, màu phải khác với màu của đội mình, màu đội đối phương, màu của trọng tài và màu của thủ môn đối phương.
Các vật dụng hỗ trợ có thể sử dụng: Băng gối, Bao tay, Bọc ống đồng, Bọc khuỷu tay.
Giày đá bóng của thủ môn phải thích hợp với mặt sân thi đấu.
Luật 2: Thay thủ môn
Vị trí thủ môn là một vị trí quan trọng, nhưng không phải là không thể thay thế, vì luật sân 5 người cho thay người tự do, nên trong một số trường hợp cần thiết có thể thay thế vị trí này. Chính vì vậy cần nắm rõ luật khi thay vị trí thủ môn.
Khi muốn thay thủ môn, cần lựa thời điểm bóng ngoài cuộc để thông báo cho trọng tài
Cầu thủ vào thay vị trí thủ môn, phải mặc áo đúng số áo của thủ môn đó đăng ký.
Thủ môn bi thay phải ra khỏi đường biên dọc, thì thủ môn được thay mới được vào sân.
Luật 3: Phạt gián tiếp
Lỗi phạt này rất phổ biến trong bóng đá 5 người. Quả phạt gián tiếp, bóng phải chạm qua chân cầu thủ thứ 2 của đội thực hiện mới được công nhận bàn thắng. Thủ môn thường phạm những lỗi sau dẫn đến phạt gián tiếp
Nhận lại bóng từ đồng đội sau khi phát bóng lên, mà bóng chưa qua sân đối phương hoặc chưa chạm châm cầu thủ đối phương
Dùng tay bắt hay chạm bóng khi đồng đội trả bóng về.
Dùng tay bắt hay chạm bóng khi đồng đội đá biên về.
Khống chế bóng quá 4 giây ở phần sân đội mình.
Luật 4: Phạt đền
Quả phạt đền thường được thực hiện trực tiếp giữa cầu thủ và thủ môn. Trong các tình huống phạt đền, thủ môn cần nắm rõ luật để tránh mắc phải lỗi khi bắt các quả phạt đền.
Thủ môn phải đứng ngay trên vạch vôi cầu môn, cho đến khi bóng rời chân cầu thủ đá phạt đền.
Khi bóng rời khỏi đường biên ngang (ở trên không hoặc dưới mặt sân) cầu thủ chạm bóng cuối cùng là cầu thủ đối phương thì thủ môn có quyền phát bóng lên.
Thủ môn có quyền ném bóng bằng tay sang sân đối phương
Khi đá phạt đền, cầu thủ đối phương phải đứng ngoài khu phạt đền đến khi thủ môn phát bóng lên.
Luật 5: Phát bóng
Có 2 loại phát bóng thủ môn cần phải lưu ý là: phát bóng sống và phát bóng chết. Phát bóng chết là bóng đi hết đường biên ngang. Thủ môn được quyền phát bóng lên (bắt buộc dùng tay ném, không được dùng chân).
Đồng đội nhận bóng bắt buộc đứng ngoài khu phạt đền.
Thủ môn được giữ bóng tối đa 4 giây, quá 4 giây sẽ bị phạt.
Thủ môn ném bóng thẳng vào khung thành đối phương mà không chạm cầu thủ nào thì sẽ không được công nhận.
Phát bóng sống là thủ môn bắt được bóng trong khu phạt đền sau khi đối phương dứt điểm
Thủ môn được phép dùng chân hoặc tay đưa bóng vào cuộc
Khi thủ môn phát bóng chết bằng chân, nếu bóng trực tiếp vào khung thành đối phương, bàn thắng sẽ được công nhận
Phát bóng sống thủ môn cũng không được giữ bóng quá 4 giây.
Việc nắm vững được luật bóng đá 5 người sẽ giúp cho bạn tự tin hơn khi thi đấu những giải đấu bán chuyên hay chuyên nghiệp và tránh mắc phải những lỗi không đáng có xảy ra trong khi thi đấu. Hy vọng bài viết có thể giúp ích được cho các bạn có thêm nhiều thông tin bổ ích cho bộ môn thể thao này.